Choroby zakaźne

 

Dzięki szczepieniom maluchy nie chorują już na odrę, świnkę czy różyczkę. Wciąż jednak nie brakuje drobnoustrojów, które potrafią dać się im we znaki.

 

TEKST: Beata Turska

Na co mogą zachorować nasze dzieci? Czy te choroby są groźne i jakie są ich objawy? W jaki sposób można nimi się zarazić? Czym można je wyleczyć? Czy „przechorowanie” ich daje odporność na całe życie? A może da się sprawić, by maluchy w ogóle na nie, nie chorowały? Zapytaliśmy o to dr n. med. Małgorzatę Czyżewską, neonatologa.

GRYPA JELITOWA

Chorują na nią całe rodziny, najgroźniejsza jest jednak dla niemowląt, które szybko się odwadniają. Powodują ją rota wirusy, które przenoszą się drogą pokarmową, poprzez brudne ręce, kontakt z kałem albo zanieczyszczonymi przedmiotami. Mogą rozprzestrzeniać się także drogą kropelkową i przez bezpośredni kontakt z chorą osobą. Choroba rozpoczyna się bardzo gwałtownie.

• OBJAWY

Wymioty (mogą być bardzo intensywne), biegunka (wodnista i trudna do zahamowania),ból brzucha, gorączka (może dochodzić do 40ºC), katar i ból gardła.

• LECZENIE

Nie lecz dziecka (zwłaszcza niemowlęcia) na własną rękę. Zawsze wezwij lekarza, jeśli biegunka i wymioty nasilają się, w kupie widać śluz albo krew, dziecko ma objawy odwodnienia. Może się zdarzyć, że maluch będzie musiał trafić do szpitala. Nie protestuj:kroplówki pozwolą uzupełnić płyny. Jeżeli dziecko zostanie w domu, otrzyma preparaty nawadniające, probiotyki, leki obniżające gorączkę. Pilnuj, by dużo piło, nie zmuszaj dojedzenia. Jeśli nie wymiotuje i jest w stanie coś zjeść, podaj mu rozgotowany ryż albo gotowaną, przetartą marchewkę. Nie podawaj chleba (gluten może dodatkowo podrażnić jelita), ani mleka (poza mlekiem matki). Maluch powinien spać na boku, by nie zadławić się wymiocinami. Pamiętaj o myciu rąk!

• POWIKŁANIA

Najgroźniejsze jest odwodnienie. Jeśli nie jest leczone, może spowodować zaburzenia elektrolitowe, drgawki, zaburzenia pracy serca, a nawet zapaść.

• ODPORNOŚĆ

zachorowanie na grypę jelitową nie gwarantuje, niestety, że mamy ją z głowy na resztę życia.

• SZCZEPIENIA

Nie są obowiązkowe, ale zaleca się je niemowlętom od 6 do 24 tygodnia życia.

 

OSPA WIETRZNA

Można na nią zachorować niezależnie od wieku, najczęściej jednak zarażają się nią dzieci do dziewiątego roku życia.

• PRZYCZYNA

Wywołuje ją wirus varicella-zoster (VZV), który przenosi się przez bezpośredni kontakt,drogą kropelkową oraz na ubraniach, zabawkach itd.

• OBJAWY

Wysypka (grudki, a potem wypełnione płynem surowiczym pęcherzyki), która czasem obejmuje całe ciało, gorączka (nawet do 40ºC), czasem jedynie stan podgorączkowy.

• LECZENIE

Na ogół wystarczy obniżanie gorączki i zapobieganie swędzeniu. Kąp malca (krótko!) w wodzie z dodatkiem nadmanganianu potasu (roztwór powinien być jasnoróżowy).

• POWIKŁANIA

Ospa na ogół nie powoduje groźnych powikłań, może być jednak niebezpieczna dla noworodków, osób z obniżoną odpornością (np. leczonych cytostatykami) i kobiet w ciąży.

• ODPORNOŚĆ

Malec, który przeszedł ospę, nie zachoruje na nią nigdy więcej. Nie pozbywa się jednak wirusa. Varicella-zoster siedzi sobie cicho i czeka na dogodną okazję (np. spadek odporności), by się reaktywować. „Obudzona” nawet po wielu latach wywołuje półpasiec.

• SZCZEPIENIA

Przeciwko ospie wietrznej można (i warto) się zaszczepić (od 9 miesiąca życia).

 

RUMIEŃ ZAKAŹNY

Na rumień zakaźny najczęściej chorują dzieci w wieku od 2 do 12 lat. Na ogół nie jest groźny.

• PRZYCZYNA

Wywołuje go parwowirus B19, który rozprzestrzenia się drogą kropelkową i przez bezpośredni kontakt.

• OBJAWY

Wysypka (najpierw na twarzy pojawiają się symetryczne plamy, które nie sięgają oczu,potem wysypka obejmuje ramiona, tułów, pośladki, ręce i nogi), która z czasem blednie w części centralnej, przez co zmiany tworzą misterne siateczki i koronki, niewysoka gorączka nieprzekraczająca 38ºC (u starszych dzieci), ból gardła i stawów (u starszaków). Im dziecko młodsze, tym łagodniej przechodzi tę chorobę.

• LECZENIE

Choć rumień zakaźny przebiega na ogół łagodnie, malca powinien zbadać pediatra, by wykluczyć inne choroby. Dziecko powinno zostać w domu, by nie zarażać innych. Leki przeważnie nie są potrzebne: rumień mija sam.

• UWAGA !

Odizoluj dziecko od osób z poważnymi niedoborami odporności i kobiet w ciąży.

• POWIKŁANIA

Brak

• SZCZEPIENIA

Przeciw rumieniowi nie można się zaszczepić, ale i nie ma takiej potrzeby – choroba na ogół przebiega łagodnie (zwłaszcza u najmłodszych) i daje odporność na całe życie.

 

SZKARLATYNA

To rzadka, ale poważna choroba, która (jeśli się jej nie leczy) może prowadzić do groźnych powikłań. Chorują na nią najczęściej dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.

• PRZYCZYNA

Powoduje ją bakteria – paciorkowiec z grupy A. Choroba przenosi się przez bezpośredni kontakt z chorym lub nosicielem paciorkowca, a także drogą kropelkową i poprzez przedmioty. Źródłem infekcji może być również osoba chora na anginę – tę chorobę również wywołują paciorkowce.

• OBJAWY

Gorączka (nawet do 40ºC), ból brzucha (czasem także wymioty), ból gardła i mięśni,powiększenie węzłów chłonnych szyi, wysypka (drobne, zlewające się czerwone plamki)pojawiają się na piersiach, plecach, szyi i pośladkach, a także w zgięciach łokci, pod pachami, pod pachami, pod kolanami i w pachwinach oraz na twarzy oprócz skóry wokół nosa i ust, malinowy język.

• LECZENIE

Koniecznie idź do lekarza. Dziecko musi dostać antybiotyk – to jedyny sposób uniknięcia powikłań. Odizoluj malucha od innych dzieci. Obniżaj gorączkę, pilnuj, by chory dużo pił. Regularnie wietrz mieszkanie i zmieniaj pościel – to zmniejsza liczbę bakterii w otoczeniu chorego.

• POWIKŁANIA

Szkarlatyna może prowadzić do poważnych powikłań, m.in. kłębuszkowego zapalenia nerek, zapalenia mięśnia sercowego, stawów, węzłów chłonnych lub ucha środkowego.

• ODPORNOŚĆ

Przejście szkarlatyny nie oznacza, że nigdy więcej się na nią nie zachoruje. To dlatego, że chorobę wywołuje kilka różnych szczepów bakterii paciorkowca.

• SZCZEPIENIA

Przeciwko szkarlatynie nie ma szczepionki